Η ιδέα της σύνδεσης των μαθηματικών και της μουσικής γεννήθηκε
πριν από 26 ολόκληρους αιώνες στην αρχαία Ελλάδα από τον Πυθαγόρα, μαθηματικό
και ιδρυτή της πυθαγόρειας σχολής σκέψης. Ο φιλόσοφος γνώριζε πολύ καλά τη
σχέση της μουσικής με τους αριθμούς. Οι ειδικοί ερευνητές θεωρούν ότι το
πιθανότερο είναι πως ο ίδιος και οι μαθητές του εντρύφησαν στη σχέση της
μουσικής και των αριθμών μελετώντας το αρχαίο όργανο μονόχορδο.
Όπως
φαίνεται από το όνομά του, το μονόχορδο ήταν ένα όργανο με μία χορδή και ένα
κινητό καβαλάρη που διαιρούσε τη χορδή επιτρέποντας μόνο ένα τμήμα της να
ταλαντώνεται που από αρκετούς μελετητές τοποθετείται στην οικογένεια του
λαούτου δηλαδή με βραχίονα, χέρι. Το μονόχορδο χρησιμοποιήθηκε για τον καθορισμό
των μαθηματικών σχέσεων των μουσικών ήχων. Ονομάζονταν και "Πυθαγόρειος
κανών" γιατί απέδιδαν την εφεύρεσή του στον Πυθαγόρα. Όμως, πώς ακριβώς πειραματίστηκαν οι
Πυθαγόρειοι στο μονόχορδο,. για την ανάδειξη των σχέσεων μαθηματικών και
μουσικής; Ήταν εντυπωσιακό το γεγονός ότι μόνο οι ακριβείς μαθηματικές σχέσεις
έδιναν αρμονικούς ήχους στο μονόχορδο. Για παράδειγμα, έπρεπε να χωρίσουν
ακριβώς στη μέση τη χορδή, και όχι περίπου στη μέση, ώστε να έχουν το ευχάριστο
ψυχικό συναίσθημα που απορρέει από έναν αρμονικό ήχο.
ΦΑΝΗ ΤΣΙΛΙΝΙΚΟΥ
